Pigeonniers in de Gers, Frankrijk
Het heuvelachtige gebied van de Gers is bezaaid met vrijstaande authentieke gebouwen die kenmerkend zijn voor de regio Gascogne. Een bijzonder type van dit soort behuizingen is de duiventoren ofwel 'Pigeonnier' of 'Colombier' in het Frans. Deze duiventorens zijn overal aanwezig, lijken erg op elkaar maar zijn nooit helemaal indentiek, net zoals de mensen die deze fraaie constructies ontworpen en gebouwd hebben.
Duiven: om te eten en voor de mest
In Frankrijk werden vroeger voornamelijk duiven gehouden als voedsel voor koude winters. Daarnaast werd er door de duiven veel mest geproduceerd wat dankbaar door de boeren werd gebruikt om hun land te bemesten. Een duiventoren werd daarbij gebruikt als onderkomen waar de duiven veilig tegen roofdieren konden verblijven. De daarbij geproduceerde mest viel op de vloer en kon later weer uit de pigeonnier weggehaald worden.
Architectuur van de duiventorens
De architectuur van de duiventorens was er dus voornamelijk op gericht om veel duiven tegelijk veilig onder te brengen met nesten die eenvoudig schoon gemaakt konden worden en waar de mest gemakkelijk afgevoerd kon worden.
Er bestaat geen officiële classificatie van architectuur van Franse Pigeonniers of Colombiers maar een aantal typische vormen van duiventorens staat hieronder.
|
Sur colonnes ou pilliersDit fraaie en luxueuze type duiventoren 'op palen' vind je vaak bij kastelen. Het waren vroeger alleen de adelijken die genoeg geld hadden om dergelijke fraaie en complexe constructies te bouwen waar ze overigens ook mooi mee konden pronken. Een dergelijke duiventoren werd op palen gebouwd om de duiven tegen roofdieren zoals ratten te beschermen. De relatief kleine pigeonnier bij Miradoux is hier een mooi voorbeeld van. |
Tour-CarréDuiventorens in de vorm van een rechtoekige toren zijn wijdverbreid in het zuidwesten van Frankrijk. Ook hier bevindt zich de eigenlijke behuizing voor de duiven op de eerste etage ook weer als bescherming tegen roofdieren. De benedenverdieping werd vaak gebruikt als garage of voorraadschuur bij een boerderij. |
|
Sur ArcadesDit type duiventoren 'op arcades' heeft meestal 5 of 6 hoeken, soms zelfs 8 (hectagonaal). De bovenverdieping dient weer als behuizing voor de duiven die soms met duizenden tegelijk in een dergelijke duiventoren gehouden werden. Een dergelijk pronkstuk was vroeger eigenlijk alleen bij de rijke adel en hun kastelen te vinden. |
CylindriquePigeonniers in de vorm van een ronde toren zijn overal in Frankrijk nog te vinden. In zo'n ronde toren wordt vaak gebruik gemaakt van een zogenaamde 'échelle tournante', een draaibare ladder die met één of twee ogen aan een paal in het midden van de toren bevestigd is. Via deze ladder kunnen de nesten van de vogels (relatief) eenvoudig schoongemaakt worden. Overigens zijn deze cylindrische duiventorens soms verbouwde windmolens te herkennen aan twee deuren tegenover elkaar in de toren. |
|
Pied de Mulet / ProvençalDit soort duiventoren in de vorm van de hoef van een muilezel is een symbool van streken waar vaak veel wind heerst zoals bijvoorbeeld in het zuidoosten van Frankrijk. De pigeonnier is zo gebouwd dat de achtermuur naar de wind gericht is. Duiven houden helemaal niet van wind en worden zo dus tegen stevige wind beschermd. In de Gers en omliggende departementen staat er gemiddeld weinig wind maar de "Vent d'Autan" uit zuidoostelijke richting is berucht. De Pied de Mulet duiventorens staan dan ook met de rug in die richting. |
Sur PorcheHet type 'Sur Porche' ofwel 'boven de poort' is een variant van de 'Tour-Carré'. Hier is de duiventoren in een muur gebouwd die rondom de gebouwen loopt en bescherming biedt tegen ongenode gasten. Onder in de duiventoren bevindt zich meestal een grote zware toegangsdeur waar paarden en karren doorheen kunnen met halverwege de toren een raampje om te zien wie er voor de deur staat. |
|
Le BaletHet woord 'Balet' (of 'Bolet') betekent 'bordes' in het Patois dialect. Vooral in midden Frankrijk zijn er veel fraaie herenhuizen met een verhoogd bordes met daaronder vaak een (wijn-) kelder voor de eigenlijke voordeur van het gebouw. De duiventoren werd dan meestal als indrukwekkend item boven de ingangsdeur geplaatst. |
Une our deux tourellesOm een huis of boerderij nog meer de uitstraling van een Château te geven werden er vaak één of twee torentjes op de hoeken van het gebouw toegevoegd die dan als pigeonnier konden dienen. Er zijn talloze verschillende uitvoeringen van deze stijl, vooral te vinden in het midden van Frankrijk. |
Naast deze meer of minder duidelijke stijlen zijn er nog talloze varianten van duiventorens te vinden. Voor veel mensen met een kleine beurs bleef er niets anders over dan bijvoorbeeld een bestaande zolder als 'pigeonnier' om te bouwen.
Interieur van de duiventoren van Kasteel Brézé in de Loire
Kenmerken van een Pigeonnier
- Épi de faîtage
De spits van het dak van de duiventoren als bescherming tegen de regen, vaak als versiering van gebakken klei of van metaal. - Campanile / Clocheton
Het bovenste deel van het dak in de vorm van een klokketoren wat zorgt voor ventilatie en verlichting. Bovendien kunnen de duiven hier de duiventoren in en uit. - Grilles d'envol
Door een raster van gaten kunnen de duiven naar binnen en weer naar buiten. De grootte van de gaten is zodanig dat de duiven er precies doorheen kunnen maar grotere roofvogels juist niet. - Lucarne
Een ingang/uitgang voor de duiven in de vorm van een dakkapel komt het meeste voor. Iedere pigeonnier heeft er één, soms twee, af en toe drie maar bijna nooit vier. - Planche d'envol
Een plank of een richel waar de duiven rustig kunnen zitten, uitrusten en opwarmen. - Génoise
Dit is een overhangende fries bovenaan de muur waar het dak op rust. Om echt te pronken werd er soms een dubbele fries gebruikt. - Larmier
Een uitstekende richel rondom de duiventoren om te voorkomen dat allerlei roofdieren zoals ratten de muur van een pigeonnier konden beklimmen. - Randière
Een gladde band rondom de duiventoren ook weer om te zorgen dat er geen roofdieren de muur konden beklimmen. Een dergelijke band werd vaak gemaakt van keramische of leistenen tegels. - Larmier
Staat de pigeonnier op zuilen dan werd er vaak nog een extra bescherming tegen roofdieren gebruikt. Soms eenvoudig door een grote steen op iedere pilaar te plaatsen of door een extra uitstekende richel aan de zuilen te bevestigen. - Porte de décharge
Om de duivenmest af te voeren was natuurlijk altijd een deur nodig. Soms in de vorm van een luik in de vloer van de eigenlijke behuizing van de duiven (volière).
Ontdekkingstocht langs Pigeonniers in de Gers
Een kleine ontdekkingstocht langs allerlei duiventorens is best een leuk idee voor een dagtocht vanaf Camping La Brouquere. Wil je meer weten van pigeonniers in de buurt van de camping, kijk dan eens op de onderstaande kaart.....
Lon=0.775538; Lat=43.988333
Lon=0.681108; Lat=43.970101
Lon=0.7138585; Lat=43.979464
Lon=0.7147071; Lat=43.979731
Lon=0.4302471; Lat=43.938376
©Camping La Brouquere - - 32330 Gondrin - Frankrijk - Tel: +33 562 29 19 44
Laatste aanpassing: 07.01.2020 - [Zoeken op deze website] [Disclaimer] [Privacy] [Sitemap] [Links]
Camping La Brouquere
Kleine camping in Frankrijk
Gers / Gascogne
TOERISME IN DE GERS
Ontdek de Gascogne
Camping La Brouquere
Sonja en Wouter Gijsbertse
F-32330 Gondrin, Frankrijk
Tel: +33 562 29 19 44
Email:
Wat zeggen kampeergasten over Camping La Brouquere:
